YÊN MÔ THƯỢNG, YÊN MẠC, YÊN MÔ, NINH BÌNH

img
Phả hệ đồ

Lễ khánh thành lầu bia tổ tiên tại Đàn Đỏ

Kính thưa:      CÁC BẬC KỲ LÃO, BÁ - THÚC PHỤ.

CÁC ÔNG CÁC BÀ CÙNG ANH CHỊ EM LÀ CON CHÁU NỘI

 NGOẠI TRONG DÒNG HỌ PHẠM HỮU.

Để đền đáp công ơn của Tổ tiên, trong tâm trí của các bậc bá- thúc phụ cho đến các thế hệ con cháu ngày nay, họ Phạm Hữu ta đến định cư sớm ở đất xứ Mô Độ này từ cuối đời Trần. Trần Ngỗi năm 1407 và hậu Lê về trước.

Từ đó hương sử của làng trước đây có ghi đoạn:

                  Xây làng giữ giới                                   Phạm, Lê cùng Vũ

                  Nói vậy đó thôi                                      yên cư thuỷ tổ

                  Tứ vị lên ngôi                                         Ngô, Nguyễn, Phạm, Phan

                  Có Trần giản định                                  Đinh, Lương, Tống, Hoàng

                  Mô Độ ẩn lánh                                       Trần, Mai, Đào, Đới

                  Khái phá xưng Vương                           Loại Bùi, Đặng, Phái

                  Tộc phái chủ trương                               lục tục tới dần

            Các cụ xưa của làng ta đã xác định họ đến trước, họ đến sau hợp lại thành làng Yên Mô. Đến triều Lê Bảo Thái năm Canh Tý 1720-1729 Yên Mô chia ra thành làng Yên Mô Thượng và làng Yên Mô Kiền.

            Ở làng ta, một số cửa họ, họ đã làm bia ghi tạc thời điểm lịch sử các bậc tiền nhân. Họ ta các cụ đã xây dựng ngôi đàn đỏ là sớm, nay trong nhà bia ghi:

            Hoành phi đá 3 chữ là: PHẠM HỮU TỘC

            Câu đối ở cạnh bia:     Phía Nam: Phạm tộc vi Mô ấp tự thuỷ

                                                Phía Bắc: Thử đàn giữ thử hương tịnh truyền

            Nghĩa là:                    Họ Phạm ta định cư sớm ở đất xứ Mô Độ này.

                                         Khi có làng này họ xây đàn đỏ này truyền mãi về sau

Đàn đỏ - Phạm Hữu         

   Do sự mong muốn của con cháu toàn họ, xuất phát từ lương tâm, cuối năm Mậu Dần 1998, Phạm Đức Nguyên, chi 4 tiến cúng họ cỗ bia ghi danh tên Phạm hoặc tự từ cụ thuỷ tổ đến đời thứ 10. Và các ông đời 15 là các ông Trưởng các Trung chi.

            Năm Kỷ Mão 1999, nhân ngày Đông Chí, ông tộc trưởng Phạm Hữu Răm cùng các bậc thượng hàng, các ông trưởng chi thống nhất chủ trương xây lầu dựng bia cạnh ngôi đàn đỏ đã có từ xưa, nhằm tăng thêm cảnh quan uy nghi trang trọng hơn.

            Ngày đầu Thanh minh năm Canh Thìn 2000, được sự hưởng ứng thống nhất cao của toàn họ, với tấm lòng thành kính và trách nhiệm cao của các thành viên nên việc đóng góp hoàn thành nghĩa vụ nhanh. Nhiều con cháu nội ngoại tiến cúng tiền- công- vật liệu nên việc tổ chức xây dựng lầu dựng bia tu sửa Đàn được nhanh gọn.

            Với niềm tự hào của dòng họ Phạm Hữu ta, từ đời thứ nhất đến nay con cháu đã có tới đời thứ 19. Thống kê sơ bộ, họ ta có trên 200 hộ, hơn 500 đinh. Có mặt đang làm ăn ở tại quê 2/3 số hộ còn 1/3 đang làm ăn sinh sống ở các tỉnh, có hộ làm ăn ở nước ngoài.

            Hôm nay, con cháu nội- ngoại ở gần, ở xa về đây chiêm ngưỡng, dâng hương lên tiên tổ. Chúng ta coi đây là ngày hội tụ của Đại gia đình lớn. Đứng dưới chân tiên tổ thật là ấm áp, trìu mến với người, chúng ta cảm nhận như người ở bên ta, khuyên bảo ta sống làm sao cho tròn đạo lý, có tình người.

            + Cửa chính Tây, Hoành phi ghi: Đức Lưu Quang.

            Câu đối ngoài cửa Tây,           Phía Nam: Đức thừa tiên tổ thiên niên thịng

                                                            Phía Bắc: Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh

            Nghĩa là:         Tổ tiên tích đức cho con cháu ngàn năm thịnh

                                    Con cháu nhờ ơn tổ tiên vạn đời vinh

            + Cửa Nam, Cuốn thư ghi: Phạm Hữu Tộc.

            Câu đối ngoài cửa Nam,         Phía Đông: Bản căn hương sắc ư hoa diệp

                                                            Phía Tây: Tổ khảo tinh thần tại tử tôn

            Nghĩa là:         Cây cảnh có đẹp thể hiện lên ở hoa lá

                                    Con cháu nhớ Tổ tiên, coi Tổ tiên ở trong con cháu

Lễ tế Đàn

            Kính thưa các bậc bá- thúc phụ, các ông các bà anh chị em cùng con cháu nội- ngoại họ Phạm Hữu ta. Việc xây dựng nhà bia lưu danh tiên tổ đã hoàn thành. Xong công việc tiếp tục còn nhiều như làm sạch đẹp môi trường trong ngoài đàn, xây đường vào ra đàn, bao gò khu đất bảo vệ đàn, phải có kế hoạch từng bước. Việc làm trước, việc làm sau. Chỉ cần toàn họ đoàn kết trên dưới một lòng, toàn tâm toàn ý, người kinh tế khá hơn tự nguyện tiến cúng nhiều hơn người có khó khăn thì cố gắng vài ba năm tới họ ta nhất định làm được.

            Để điều hành chăm lo việc họ được duy trì thường xuyên ngoài tộc trưởng, chi trưởng, họ cử người thành một tiểu ban gọi là Hội đồng tộc. Có nhiệm vụ giúp việc cho họ, cho tộc trưởng điều hành công việc của họ thường xuyên như đàn hương, quản lý nội tự, các tiết lễ: Kỵ- Hiếu trong họ hoặc chẳng may có thành viên tai nạn rủi ro quá khó khăn- khuyến học, động viên cho con cháu có tài năng học giỏi.

            Chúng ta làm như vậy là tạo điều kiện tăng thêm tình cảm trong họ gần gũi nhau hơn. Những việc làm đạo lý này chúng ta đồng tâm nhất trí là phải có sự đóng góp và lòng hảo tâm với tinh thần trách nhiệm tự giác tiến cúng để xây dựng quỹ họ. Phải làm thường xuyên hàng năm. Họ quy định mức thu, chi cho từng loại việc cụ thể cho phù hợp. Giao cho Hội đồng tộc quản lý điều hành báo cáo tài chính công khai trước họ hàng năm.

            Trước buổi lễ khánh thành nhà bia hôm nay và tiếp theo toàn thể con cháu nội ngoại về đây tỏ lòng thành kính, kính dâng lên nén hương thơm, tưởng nhớ bóng người xưa trong cõi vĩnh hằng. Tiên tổ về đây âm hưởng, đón nhận tấm lòng thành kính của con cháu dâng lên bằng cả tinh thần và vật chất. Mong tổ tiên chứng giám, phù hộ độ trì cho con cháu nội ngoại an khang, thịnh vượng, học hành thành đạt, đoàn kết trong họ giúp đỡ lẫn nhau.

            Tinh thần tiên tổ sống mãi trong tâm trí con cháu chúng ta, hoà quện vào máu thịt thôi thúc chúng ta phải sống làm sao cho xứng đáng con nhà:

                  Đã mang dòng máu thơm Phạm Hữu

                  Đạo Hiếu- Trung làm rạng gióng nòi

                  Nhắc công đức cao dầy đời trước

                  Để bồi thêm tài lực đời sau

                  Mong sao con cháu thương nhau

                  Suy sâu nghĩ kỹ vì đâu có mình

                  Kính dâng lên cả tấm lòng thanh

                                                   Cẩn cáo- Thượng hưởng

Thôn Yên Mô Thượng, ngày 21 tháng 9 năm Canh Thìn

Tức ngày 01 tháng 10 năm 2000

THAY MẶT HỘI ĐỒNG TỘC

TRƯỞNG BAN

Phạm Văn Nguyên

Trưởng chi 2 - Hậu duệ đời thứ 16